Uitgeleide

De weg voor ons slingert en glooit richting horizon. Drie vrienden in een auto, op het Franse platteland, tijdens een warme zomerdag. Mooie avonturen achter de rug en nieuwe bestemmingen die op ons wachten. Een fijne playlist speelt door de boxen. Het perfecte moment voor de vraag welk lied we op onze uitvaart willen horen.

De vraag fascineert mij sinds ik een jaar of acht was en bij een vriendje thuis speelde. Tijdens het lego bouwen zag ik een lp aan de muur hangen waarop stond ‘Stairway to heaven’. Mijn vriendje wist te vertellen dat het lied de favoriet was van zijn overleden oom. Ze speelden het op zijn begrafenis. Een sterfgeval, laat staan een begrafenis, had ik in mijn acht jaar nog nooit meegemaakt. Ik was onder de indruk. Hij haalde de lp naar beneden, meldde dat dat eigenlijk niet mocht en legde hem op de platenspeler. De lp draaide, de naald zakte en de muziek begon te spelen. In de acht minuten en twee seconden die het lied duurde, was het alsof ik de oom leerde kennen: zijn liefde, zijn lijden. De klanken kleurden zijn leven voor mij in. Dat vriendje zie of spreek ik niet meer, maar aan zijn overleden oom denk ik telkens zodra ik ‘Stairway to heaven’ hoor. Bij ‘Bridge over troubled water’ dwalen de gedachten af naar mijn oma; een overleden collega keert terug op de akkoorden van Jonny Greenwood en bij de eerste tonen van ‘Space Oddity’ schiet ik nog altijd vol. Bestendige hymnes voor de overledenen.

Schopenhauer, filosoof van de kunstenaars, schreef dat muziek verschilt van andere kunsten doordat het geen voorstelling van de wereld weergeeft. Het is abstract, woord- en beeldloos. Het verbeeldt niet het leven zelf, maar wil de essentie van het bestaan tonen. Als de diepzinnigste van alle kunsten drukt het de diepste gedachten van het leven uit. Droevige muziek geeft niet enkel de gevoelens van de maker weer, maar representeert de meest wezenlijke vorm van verdriet.
Muziek is als het leven zelf. Vervliegend in de tijd fascineert ze door de aaneenschakeling: de indruk van het voorbije, de verrassing van het actuele en de verwachting van wat nog komen gaat.

Bij een parkeerplaatsje met uitzicht over een vallei parkeren we de auto. Door de boxen spelen we één voor één de muziek die ons ooit zal vergezellen bij de laatste reis. Zolang het duurt zitten we daar. Blik op oneindig. Luisterend, zwijgend en pogend een greep te doen naar de essentie van het bestaan. Als de muziek voorbij is, starten we de auto en vervolgen we onze weg.