Wat nu? Of: Waarom maak ik nog kunst?

Oké, stel: het is tweeduizend en tien. Een malle politicus genaamd Halbe Zijlstra gaat met een sloophamer door de kunstenwereld. Of liever gezegd met een bot mes. Hij vindt zelf dat hij dé persoon is om in de cultuursector te snijden, want hij is er niet aan gehecht. En zo snijdt Halbe zijn ‘pound of flesh’ ter waarde van tweehonderd miljoen af.
Gevolg: mars der beschaving en een paar linkse rakkers die tijdens demonstraties een politieknuppel in de nek krijgen.
Maar je bent jong en naïef (godzijdank) en besluit toch naar de Toneelschool te gaan.

Je studeert wonderbaarlijk genoeg ook nog eens af en komt in een woestenij terecht waar je van oudere collega’s echo’s uit een ver verleden hoort (‘Ik bleek nog pensioen opgebouwd te hebben bij de Toneelschuur’). Zalige woorden uit het land van melk en loondienst.
Want jij… bent ondernemer. ZELFSTANDIGEZONDERPERSONEEL. Is er iemand ooit naar een kunstvakopleiding gegaan, omdat hij zo graag ondernemer wilde worden?
Elke persoon die hier bevestigend op antwoordt, sla ik gaarne op zijn smoel met het mapje dat ik van de KvK kreeg na mijn inschrijving.

Enfin, ondernemer. Je probeert het bij elkaar te harken en zo nu en dan belasting te ontduiken. (Is mascara fiscaal aftrekbaar?)
Dan komt er een of ander supervirus.
Iets met vleermuizen in China en daardoor gaat je voorstelling niet door. Nee. Niks. Geen theater, geen monoloogje kan ervanaf.
Maar, dat is niet de schuld van de overheid.
Desalniettemin; het immuunsysteem van de theatersector blijkt niet opgewassen tegen dit virus.
En de generatie die na jou afstudeert, heeft het nog slechter. (‘Werk? Wat is dat?’)

Stopte het daar maar. Want de overheid besluit de zelfstandigenaftrek te laten verdwijnen. Die heerlijke fiscale aftrekpost. (Hoeveel mascara moet je afschrijven om de verdwenen zelfstandigenaftrek te compenseren?) Want – zo luidt hun redenatie – moet je maar geen ZZP’er zijn, ga maar in loondienst werken.
Maar… Halbe Zijlstra heeft met een bot mes de hele sector gecastreerd tot ZZP’ers. Hebben ze geen boodschap aan. Want arbeidskorting enzo. En die compenseert enzo. En hé, kijk daar! Een nieuw kabinet. In een nieuw parlementsgebouw.
Het logge recht, de ambtelijke botheid en de trap na. Tfoe.

Maar wij zijn belangrijk. Kunst is belangrijk. Wacht maar… als wij gaan staken. Dan … zou … niemand dat waarschijnlijk doorhebben. En als ze het doorhebben zouden ze er geen fuck om geven. In eerste instantie niet. Pas veel later, als het allang te laat is. (‘Huh? We hadden vroeger toch wachtmuziekjes aan de telefoon?’)
Daarom houd ik er serieus rekening mee dat we een uitstervend beroep aan het uitoefenen zijn.

Dat brengt mij natuurlijk op de vraag waarom ik het nog wel doe. Maar ja, ik ben geen echte kunstenaar. Ik ben ook trainingsacteur. Werkzaam in het overheidswezen en het bedrijfsleven. De andere helft van mijn werk is wel puur artistiek. En deze column brengt ook een beetje geld op. Dus hossel ik vrolijk voort. Maar misschien had ik niet moeten zeggen dat deze column geld oplevert. Nu krijg ik al die werkloze theatermakers in mijn DM die me vragen of ik ze een paar tientjes kan lenen.

Nog even een moraal dan maar. Want die heb ik wel. Tweedehands en versleten, maar hij is er wel.
Als we ten onder gaan dan met een dikke middelvinger.
Vertel het publiek de waarheid.
Krab ze op hun ziel precies op dat ene plekje waar ze niet bij kunnen.
Laat geen scheen ongeschopt.
Fuck politieke correctheid.
Nog een paar keer vlammen.
Alles mag op.
Do not go gentle into that good night.
Zodat we ooit tegen elkaar kunnen zeggen:
‘Wat hebben wij een kunst gemaakt zeg. Wat… hebben … wij … een kunst gemaakt zeg,’ en dan verder gaan met onze middagshift in de Action.